"सदस्य:रविन्द्र प्रसाद/3": अवतरणों में अंतर

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
यहाँ जाएँ:नेविगेशन, खोजें
No edit summary
No edit summary
 
(4 सदस्यों द्वारा किए गए बीच के 519 अवतरण नहीं दर्शाए गए)
पंक्ति 1: पंक्ति 1:
{| class="bharattable-green" width="100%"
{{Navbox
|-
|name=औपनिवेशिक काल
| valign="top"|
|title =[[:Category:औपनिवेशिक काल|औपनिवेशिक (उपनिवेश) काल]] (1760-1947 ई.)
{| width="100%"
|titlestyle =background:#cbded4;
|
|groupstyle =background:#e3e6d4;
<quiz display=simple>
|liststyle =padding-left:5px; padding-right:5px; background:#f0f0f0; text-align:left
{[[कांग्रेस]] के किस अधिवेशन में [[स्थायी बन्दोबस्त]] का विस्तार पूरे देश में करने की माँग की गई?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 371, प्र. 996)
|listpadding=0.5em 0em;
|type="()"}
|image=  
-[[1888]] ई.
|imagestyle=background:#f1f0f0;
+[[1890]] ई.
|imageleft =
-[[1893]] ई.
|imageleftstyle=
-[[1903]] ई.
|style =background:white
 
|basestyle=
{[[भारत]] का वह अर्थशास्त्री कौन था, जिसने भारतीय कृषि व्यवस्था पर पुस्तक लिखी?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 371, प्र. 997)
|navbar=
|type="()"}
|above=
+आर.सी. दत्त
|abovestyle=
-[[दादाभाई नौरोजी]]
|state=<includeonly>uncollapsed</includeonly>
-महादेव गोविन्द रानाडे
|oddstyle=
-रजनी पाम दत्त
|evenstyle=
 
|group1 =व्यक्तित्व
{"पूर्व एक ऐसा विश्वविद्यालय है, जहाँ विद्यार्थी को कभी प्रमाणपत्र नहीं मिलता", यह कथन किसका है?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 371, प्र. 990)
|group1style=
|type="()"}
|list1 =[[अकबर ख़ाँ]] '''·''' [[अकबर हैदरी]] '''·''' [[अज़ीमुल्लाह ख़ाँ]] '''·''' [[अजीमुद्दौला]] '''·''' [[अनवरुद्दीन]] '''·''' [[आलमशाह द्वितीय]] '''·''' [[डूप्ले]] '''·''' [[दलीप सिंह]] '''·''' [[दौलतराव शिन्दे]] '''·''' [[बख़्त ख़ाँ]] '''·''' [[बाई अमन]] '''·''' [[महादजी शिन्दे]] '''·''' [[रणजीत सिंह]] '''·''' [[ला बोर्दने]] '''·''' [[शाह शुजा दुर्रानी]] '''·''' [[शेरअली]] '''·''' [[सिराजुद्दौला]] '''·''' [[मारकुइस डि बुसी]] '''·''' [[मार्टीमेर डुरंड]] '''·''' [[काउंत डी एक]] '''·''' [[गंगागोविंद सिंह]] '''·''' [[सर डेविड आक्टरलोनी]] '''·''' [[सर चार्ल्स मैटकाफ]] '''·''' [[सर सैम्युअल आकमटी]] '''·''' [[आदम जाम]] '''·''' [[गोडर्ड कर्नल]] '''·''' [[उमदुतुल उमरा]] '''·''' [[सर जॉन कीन]] '''·''' [[गंगाधर राव]] '''·''' [[चेतसिंह]] '''·''' [[आसफ़उद्दौला]] '''·''' [[महारानी एलिजाबेथ प्रथम]] '''·''' [[विलियम विलसन हन्टर]] '''·''' [[लालमोहन घोष]] '''·''' [[हबीबुल्ला ख़ाँ अमीर|हबीबुल्ला ख़ाँ]] '''·''' [[राम सिंह]] '''·''' [[बालक सिंह]] '''·''' [[आग़ा ख़ाँ]] '''·''' [[श्रीराम वाजपेयी]] '''·'''  [[एलिजा इम्पी]] '''·''' [[जोसेफ़ बैपटिस्टा]] '''·''' [[विलियम नॉट]] '''·''' [[विलियम फ़्रेज़र]] '''·''' [[ज़िन्दाँ रानी]] '''·''' [[नंदकुमार]] '''·''' [[मिर्ज़ा इस्माइल]] '''·''' [[तुकोजी राव होल्कर द्वितीय]] '''·''' [[शिताबराय]] '''·''' [[ए. ओ. ह्यूम|ह्यूम, ए. ओ.]] '''·''' [[अमीचन्द]] '''·''' [[मेजर विनसेण्ट आयर]] '''·''' [[अलेक्जण्डर बर्न्स]] '''·''' [[जेम्स आउटरम]] '''·''' [[अयूब ख़ाँ (जनरल)]] '''·''' [[अयूब ख़ाँ (शेरअली पुत्र)]] '''·''' [[चंदा साहब]] '''·''' [[इब्राहीम ख़ाँ गार्दी]] '''·''' [[मंसूर अली ख़ाँ]] '''·''' [[लालसिंह]] '''·''' [[टीपू सुल्तान]] '''·''' [[अब्दुर्रहमान]] '''·''' [[अमर सिंह थापा]] '''·''' [[जगत सेठ]] '''·''' [[यशवंत राव होल्कर]] '''·''' [[मीर क़ासिम]] '''·''' [[मीर ज़ाफ़र]] '''·''' [[मैक्स मूलर]] '''·''' [[अजीम उल्लाह ख़ाँ]] '''·''' [[डंकन जोनाथन]] '''·''' [[एडवर्ड सप्तम]] '''·''' [[मुन्नी बेगम]] '''·''' [[तुकोजी राव होल्कर तृतीय]] '''·''' [[शेरसिंह (छत्तरसिंह पुत्र)]] '''·''' [[फ़ैजुल्ला ख़ाँ]] '''·''' [[जगत नारायण मुल्ला]] '''·''' [[सर हारकोर्ट बटलर]] '''·''' [[रेवरेण्ड हेनरी मार्टिन]] '''·''' [[अली मर्दान रुहेला]] '''·''' [[मीरन]] '''·''' [[एलिस विलियम]] '''·''' [[एलफ़िन्स्टन जॉन बैरन]] '''·''' [[एलफ़िन्स्टन माउण्ट स्टुअर्ट]] '''·''' [[इण्डियन नेशनल कान्फ़्रेंस]] '''·''' [[कर्नल फ़ेरे]] '''·''' [[कर्नल फ़ोर्ड]] '''·''' [[दुर्लभराय]] '''·''' [[चार्ल्स जेम्स फ़ाक्स]] '''·''' [[सआदत अली]] '''·''' [[स्वराज पार्टी]] '''·''' [[तेजा सिंह]] '''·''' [[ह्यूम, ए. ओ.|ए.ओ.ह्यूम]] '''·''' [[बन्धुल]] '''·''' [[विलियम होजेज़]] '''·''' [[बुकानन, फ़्राँसिस|बुकानन]] '''·''' [[जार्ज अब्राहम ग्रियर्सन]] '''·''' [[जॉन गिलक्राइस्ट]] '''·''' [[सर रॉबर्ट बारकर]] '''·''' [[रिचर्ड बेबर]] '''·''' [[हेनरी लुई विवियन देरोजियो]] '''·''' [[बेंजामिन डिसरायली]] '''·''' [[सर चार्ल्स जेम्स नेपियर]] '''·''' [[अलेक्ज़ेण्डर डफ़]] '''·''' [[जनरल अलार]] '''·''' [[लेडी हैरियट जार्जियाना]] '''·''' [[ब्रिगेडियर जनरल जॉन निकोल्सन]] '''·''' [[जनरल सर आर्थर पावर पामर]] '''·''' [[डेविड आक्टरलोनी]] '''·''' [[फ़ोर्थ]] '''·''' [[जनरल पेरों]] '''·''' [[जेम्स फ़ोर्बेस]] '''·''' [[सर फ़िलिप फ़्राँसिस]] '''·''' [[बैमफ़ील्ड फ़ुलर]] '''·''' [[विलियम फ़ुलार्टन]] '''·''' [[शेरसिंह (रणजीत सिंह पुत्र)]] '''·''' [[हरि सिंह नलवा]] '''·''' [[हिंगोली]] '''·''' [[सीरिल रैडक्लिफ़]] '''·''' [[गाज़ीउद्दीन इमामुलमुल्क]] '''·''' [[ब्रिगेडियर नील जेम्स]] '''·''' [[विक्टर जैकोमाण्ट]]
+[[लॉर्ड कर्ज़न]]
|list1style=
-[[लॉर्ड डफ़रिन]]
|group2 =युद्ध
-विन्सटन चर्चिल
|group2style=
-विलियम हन्टर
|list2 =[[गोरखा युद्ध]] '''·''' [[बक्सर का युद्ध]]  '''·''' [[बर्मी युद्ध]] '''·''' [[सिपाही क्रांति 1857]]  '''·''' [[पोर्टो नोवो युद्ध]]  '''·''' [[दीग की लड़ाई]]  '''·''' [[असाई की लड़ाई]] '''·''' [[आष्टी की लड़ाई]] '''·''' [[कर्नाटक युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध प्रथम]] '''·''' [[वाडीवाश का युद्ध]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध द्वितीय]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध तृतीय]]  '''·''' [[दोनाबू का युद्ध]] '''·''' [[ऑस्ट्रिया के उत्तराधिकार का युद्ध]]  '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध]] '''·''' [[आम्बूर की लड़ाई]] '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध द्वितीय]] '''·'''  [[आंग्ल-मराठा युद्ध तृतीय]] '''·''' [[अलीवाल की लड़ाई]] '''·''' [[प्लासी युद्ध]] '''·''' [[बेदारा की लड़ाई]] '''·''' [[फ़िरोज़शाह का युद्ध]] '''·''' [[मियानी का युद्ध]]  '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध द्वितीय]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध तृतीय]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध]] '''·'''
||[[चित्र:Lord Curzon.jpg|right|100px|लॉर्ड कर्ज़न]][[लॉर्ड एलगिन द्वितीय]] के बाद [[1899]] ई. में [[लॉर्ड कर्ज़न]] [[भारत]] का [[वाइसराय]] बनकर आया। भारत का वाइसराय बनने के पूर्व भी कर्ज़न चार बार भारत आ चुका था। भारत में वाइसराय के रूप में उसका कार्यकाल काफ़ी उथल-पुथल का रहा। शैक्षिक सुधारों के अन्तर्गत कर्ज़न ने [[1902]] ई. में 'सर टॉमस रैले' की अध्यक्षता में 'विश्वविद्यालय आयोग' का गठन किया। आयोग द्वारा दिये गए सुझावों के आधार पर विश्वविद्यालय अधिनियम, 1904 ई. पारित किया गया। इस अधिनियम के आधार पर विश्वविद्यालय पर सरकारी नियन्त्रण बढ़ गया।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[लॉर्ड कर्ज़न]]
|group3=सन्धियाँ
 
|group3style=
{'[[कैबिनेट मिशन]]' की नियुक्ति [[क्लीमेंट एटली]] के मंत्रिमंडल द्वारा [[1946]] में की गई थी। इसका अध्यक्ष कौन था?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 371, प्र. 1006)
|list3=[[अलीनगर की संधि]] '''·''' [[इलाहाबाद की सन्धि]] '''·''' [[बसई की सन्धि]] '''·''' [[सालबाई की सन्धि]] '''·''' [[सुर्जी अर्जुनगाँव की सन्धि]] '''·''' [[गंडमक की संधि]] '''·''' [[सुगौली सन्धि]] '''·''' [[बड़गाँव समझौता]] '''·''' [[सूरत की सन्धि]] '''·''' [[देवगाँव की संधि]] '''·''' [[शिमला सम्मेलन]] '''·''' [[पूना समझौता]] '''·''' [[त्रिपक्षीय सन्धि]]
|type="()"}
|list3style=
-ए.वी. अलेक्ज़ेंडर
|group4=विद्रोह तथा आंदोलन
-स्टेफ़ोर्ड क्रिप्स
|group4style=
+पैथिक लॉरेन्स
|list4=[[तेलंगाना किसान आन्दोलन]] '''·''' [[श्वेत विद्रोह]] '''·''' [[व्यक्तिगत सत्याग्रह]] '''·''' [[वरसाड आन्दोलन]] '''·''' [[ताना भगत आन्दोलन]] '''·''' [[आत्मसम्मान आन्दोलन]] '''·''' [[पारसी सुधार आन्दोलन]] '''·''' [[भोमर का भील आन्दोलन]] '''·''' [[यंग बंगाल आन्दोलन]] '''·''' [[गुरुवायूर सत्याग्रह]] '''·''' [[वायकोम सत्याग्रह]] '''·''' [[बिजोलिया किसान आन्दोलन]] '''·''' [[होमरूल लीग आन्दोलन]] '''·''' [[दक्कन विद्रोह]] '''·''' [[प्रथम स्वतन्त्रता संग्राम]] '''·''' [[नौसेना विद्रोह]] '''·''' [[चम्पारन सत्याग्रह]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (प्रथम चरण)]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (द्वितीय चरण)]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (तृतीय चरण)]] '''·''' [[किसान आन्दोलन]] '''·''' [[एका आन्दोलन]] '''·''' [[नील आन्दोलन]] '''·''' [[पाबना विद्रोह]] '''·''' [[श्रमिक आन्दोलन]] '''·''' [[ग़दर आन्दोलन]] '''·''' [[अलीगढ़ आन्दोलन]] '''·''' [[देवबन्द स्कूल]] '''·''' [[सिक्ख सुधार आन्दोलन]]
-[[लॉर्ड वेवेल]]
|list4style=
 
|group5=अन्य
{अपनी दानशीलता के लिए किस भारतीय को 'प्रिंस' की उपाधि मिली थी?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 372, प्र. 1014)
|group5style=
|type="()"}
|list5 =[[बोर्ड ऑफ़ रेवेन्यू]] '''·''' [[भारतीय प्रशासनिक सेवा]] '''·''' [[मालगुज़ारी]] '''·''' [[स्थाई बन्दोबस्त]] '''·''' [[सीमा आयोग]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन‎‎]] '''·''' [[अनुशीलन समिति]] '''·''' [[अव्यवस्थित प्रांत]] '''·''' [[अवध की बेगमें]] '''·''' [[सत्यशोधक समाज]] '''·''' [[डच ईस्ट इण्डिया कम्पनी]] '''·''' [[नेहरू समिति]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन तृतीय]] '''·''' [[हिन्दू महासभा]] '''·''' [[जस्टिस पार्टी]] '''·''' [[इस्तमरारी बन्दोबस्त]] '''·''' [[वर्धा शिक्षा आयोग]] '''·''' [[थीवा]] '''·''' [[माउन्टबेटन योजना]] '''·''' [[अदालत]] '''·''' [[सदर निजामत अदालत]] '''·''' [[सदर दीवानी अदालत]]  '''·''' [[कामागाटामारू प्रकरण]]  '''·''' [[मुजफ़्फ़रपुर बमकांड]] '''·''' [[भारतीय क़ानून कमीशन]] '''·''' [[क्रिप्स प्रस्ताव]] '''·''' [[मांटेग्यू घोषणा]] '''·''' [[सार्जेण्ट योजना]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन द्वितीय]] '''·''' [[बंग भंग]] '''·''' [[सेंट्रल असेम्बली बमकांड]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन प्रथम|प्रथम गोलमेज़ सम्मेलन]] '''·''' [[शिशु हत्या उन्मूलन]] '''·''' [[अवध काश्तकारी क़ानून]] '''·''' [[उत्तर प्रदेश किसान सभा]] '''·''' [[अवध किसान सभा]] '''·''' [[नेहरू रिपोर्ट]] '''·''' [[हन्टर समिति]] '''·''' [[इण्डियन एसोसिएशन]] '''·''' [[वर्नाक्यूलर प्रेस एक्ट]] '''·''' [[वुड घोषणा पत्र]] '''·''' [[नरेन्द्र मण्डल]] '''·''' [[पिट एक्ट]] '''·''' [[राजस्थान सेवा संघ]] '''·''' [[हार्टोग समिति]] '''·''' [[बंगाल विभाजन]] '''·''' [[नेटाल भारतीय कांग्रेस]] '''·''' [[अगस्त प्रस्ताव]] '''·''' [[सैडलर आयोग]] '''·''' [[काकोरी काण्ड]] '''·''' [[साम्प्रदायिक निर्णय]] '''·''' [[कैबिनेट मिशन]] '''·''' [[ईस्ट इण्डिया कम्पनी]] '''·''' [[द्वैध शासन पद्धति]] '''·''' [[वेवेल योजना]] '''·''' [[रॉलेट एक्ट]] '''·''' [[जिन्ना के चौदह सूत्र]] '''·''' [[हन्टर शिक्षा आयोग]] '''·''' [[द्वैध शासन (बंगाल)]] '''·''' [[क्रिप्स मिशन]] '''·''' [[आज़ाद हिन्द फ़ौज]] '''·''' [[आधुनिक भारत का इतिहास]] '''·''' [[भारतीय ज़मींदारी प्रथा]] '''·''' [[साइमन कमीशन]] '''·''' [[महालवाड़ी व्यवस्था]] '''·''' [[रेवरेण्ड अलेक्ज़ेण्डर डफ़]] '''·''' [[इम्पीरियल लेजिस्लेटिव कौंसिल]] '''·''' [[फ़ोर्ट सेण्ट डेविड]] '''·''' [[फ़ारवर्ड ब्लॉक]] '''·''' [[बंगाल की दीवानी]] '''·''' [[बटलर समिति रिपोर्ट]] '''·''' [[इण्डियन कौंसिल एक्ट]]  '''·''' [[भारत सरकार अधिनियम- 1858|भारत सरकार अधिनियम (1858)]] '''·''' [[भारतीय परिषद अधिनियम- 1861|भारतीय परिषद अधिनियम (1861)]] '''·''' [[भारतीय परिषद अधिनियम- 1892|भारतीय परिषद अधिनियम (1892)]] '''·''' [[भारत सरकार अधिनियम- 1919|भारत सरकार अधिनियम (1919)]] '''·''' [[कॉर्नवॉलिस कोड]] '''·''' [[श्रमिक संघ]] '''·''' [[ईस्ट इण्डिया कॉलेज हैलीबरी]] '''·''' [[बोर्ड ऑफ़ कन्ट्रोल]] '''·''' [[इल्बर्ट बिल]] '''·''' [[पामर एण्ड कम्पनी काण्ड]] '''·''' [[उत्तर पश्चिमी सीमा प्रदेश]] '''·''' [[कांसीजोड़ा कांड]] '''·''' [[कामलंका]] '''·''' [[कर्मरंग]] '''·''' [[दस्तक]]  '''·''' [[10 मई 1857]] '''·''' [[प्रथम स्वतन्त्रता संग्राम की मुख्य घटनाएँ]]
-[[जवाहर लाल नेहरू]]
|list5style=
-सी.आर. दास
|group6=
+[[देवेन्द्रनाथ ठाकुर]]
|group6style=
-[[मदन मोहन मालवीय]]
|list6=
||देवेन्द्रनाथ ठाकुर [[कलकत्ता]] निवासी श्री [[द्वारकानाथ ठाकुर]] के पुत्र थे, जो प्रख्यात विद्वान और धार्मिक नेता थे। अपनी दानशीलता के कारण उन्होंने 'प्रिंस' की उपाधि प्राप्त की थी। [[पिता]] से उन्होंने ऊँची सामाजिक प्रतिष्ठा तथा ऋण उत्तराधिकार में प्राप्त किया था। नोबेल पुरस्कार विजेता [[रबीन्द्रनाथ ठाकुर]], देवेंद्रनाथ ठाकुर के पुत्र थे।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[देवेन्द्रनाथ ठाकुर]]
|list6style=
 
|group7=
{'[[मुस्लिम लीग]]' ने अपने किस अधिवेशन में 'डिवाइड एण्ड क्विट' का नारा दिया?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 372, प्र. 1019)
|group7style=
|type="()"}
|list7=
-लाहौर अधिवेशन, 1940
|list7style=
-कराची अधिवेशन, 1933
|group8=
+कराची अधिवेशन, 1943
|group8style=
-लखनऊ अधिवेशन, 1931
|list8=
 
|list8style=
{[[खिलाफत आन्दोलन]] का अंत निम्न में से किस कारण हुआ?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 373, प्र. 1041)
|group9=
|type="()"}
|group9style=
-[[मुस्लिम|मुस्लिमों]] की माँगें [[अंग्रेज़]] सरकार द्वारा मान ली गईं
|list9=
-चौरी-चौरा काण्ड के पश्चात
|list9style=
+कमाल पाशा के तुर्की का शासक बनने के कारण
|group10=
-[[मुस्लिम लीग]] के इस आन्दोलन से हट जाने के कारण
|group10style=
 
|list10 =
{सर्वप्रथम किस योजना में भारतीयों के लिए 'अपने संविधान' की बात कही गई थी?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 375, प्र. 1079)
|list10style=
|type="()"}
|group11=
+[[अगस्त प्रस्ताव]]
|group11style=
-[[वेवेल योजना]]
|list11=
-[[कैबिनेट मिशन]]
|list11style=
-[[क्रिप्स प्रस्ताव|क्रिप्स योजना]]
|group12=
||'अगस्त प्रस्ताव' की घोषणा [[8 अगस्त]], [[1940]] ई. को [[भारत]] के तत्कालीन [[वायसराय]] [[लॉर्ड लिनलिथगो]] ने की थी। इन प्रस्तावों के द्वारा भारत में रहने वाले अल्प-संख्यकों को अधिकांशत: वे चीज़े प्राप्त हो गईं, जिनकी उन्हें अपेक्षा भी नहीं थी। [[अगस्त प्रस्ताव]] के अंतर्गत ही सर्वप्रथम यह बात भी कही गई कि भारतीयों के लिए स्वयं का संविधान होना चाहिए।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[अगस्त प्रस्ताव]]
|group12style=
 
|list12=
{किस घटना के पश्चात [[महात्मा गाँधी]] ने ब्रिटिश सरकार को 'शैतानी लोग' कहा था?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 376, प्र. 1089)
|list12style=
|type="()"}
|group13=
-[[जलियांवाला बाग|जलियांवाला बाग़ हत्याकाण्ड]]
|group13style=
+[[रौलट एक्ट]] पास होने के पश्चात
|list13=
-[[साम्प्रदायिक निर्णय]] के पश्चात
|list13style=
-[[1942]] में क्रांतिकारियों पर हवाई हमलों के बाद
|group14=
||'रौलट एक्ट' [[8 मार्च]], [[1919]] ई. को लागू किया गया था। इस एक्ट के विरोध में राष्ट्रपिता [[महात्मा गाँधी]] ने [[6 अप्रैल]], 1919 ई. को एक देशव्यापी हड़ताल करवायी। [[दिल्ली]] में इस आन्दोलन की बागडोर स्वामी श्रद्धानंदजी ने संभाली। वहाँ भीड़ पर चलाई गई गोली में पाँच आन्दोलनकारी आहत हुए। [[लाहौर]] एवं [[पंजाब]] में भी भीड़ पर गोलियाँ चलायी गईं। स्वामी श्रद्धानंद एवं डॉक्टर सत्यपाल के निमंत्रण पर महात्मा गांधी दिल्ली की ओर चले।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[रौलट एक्ट]]
|group14style=
 
|list14=
{[[द्वैध शासन पद्धति|द्वैध शासन प्रणाली]] का प्रारम्भ किस वर्ष में हुआ?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 358, प्र. 805)
|list14style=
|type="()"}
|group15=
-1813 ई.
|group15style=
-1833 ई.
|list15 =
-1791 ई.
|list15style=
+1784 ई.
|group16=
 
|group16style=
{[[मराठा|मराठों]] से पूर्व गुरिल्ला (छापामार) युद्ध पद्धति का प्रयोग किसने किया?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 352, प्र. 688)
|list16=
|type="()"}
|list16style=
-महावत ख़ाँ
|group17=
-[[राणा प्रताप]]
|group17style=
+[[मलिक अम्बर]]
|list17=
-इनमें से कोई नहीं
|list17style=
||'मलिक अम्बर' एक हब्शी ग़ुलाम था, जो अपनी योग्यता के बल पर तरक्की करके वज़ीर के पद तक पहुँचा था। [[मलिक अम्बर]] ने काफ़ी बड़ी [[मराठा]] सेना इकट्ठी की थी। मराठे तेज़ गति वाले थे और दुश्मन की रसद काटने में काफ़ी होशियार थे। मलिक अम्बर ने मराठों को गुरिल्ला युद्ध में भी निपुणता प्रदान कर दी थी। यह गुरिल्ला युद्ध प्रणाली [[दक्कन सल्तनत|दक्कन]] के मराठों के लिए परम्परागत थी और अम्बर के सहयोग से वे इसमें और भी निपुण हो गए थे। किंतु मुग़ल इससे अपरिचित ही थे।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[मलिक अम्बर]]
|group18=
 
|group18style=
{[[फ़र्रुख़सियर]] किसके सहयोग से [[मुग़ल]] बादशाह बना था?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 354, प्र. 732)
|list18=
|type="()"}
|list18style=
-जुल्फ़िकार ख़ाँ
|group19=
+[[सैय्यद बन्धु]]
|group19style=
-मुहम्मद अमीर ख़ाँ
|list19=
-मीर जुमला
|list19style=
||[[भारतीय इतिहास]] में हुसैन अली और उसका भाई अब्दुल्ला, [[सैयद बन्धु|सैयद बन्धुओं]] के नाम से प्रसिद्ध हैं। सैयद बन्धु भारतीय इतिहास में 'राजा बनाने वाले' के नाम से प्रसिद्ध थे। वे [[अवध]] के एक उच्च परिवार में उत्पन्न हुए और सम्राट [[बहादुरशाह प्रथम]] के राज्यकाल के अन्तिम वर्षों में उच्च पदाधिकारी हो गए थे। ये लोग 'हिन्दुस्तानी दल' के नेता थे। इन्होंने चार [[मुग़ल]] बादशाहों- [[फ़र्रुख़सियर]], [[रफ़ीउद्दाराजात]], रफ़ीउद्दौलत और [[मुहम्मदशाह रौशन अख़्तर|मुहम्मद शाह]] को सत्तारूढ़ करने में उनकी सहायता की।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[सैय्यद बन्धु]]
|group20=
 
|group20style=
{किस सन्धि के बाद [[पेशवा]] [[बाजीराव द्वितीय]] [[अंग्रेज़|अंग्रेज़ों]] के पूर्ण अधीन हो गया?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 354, प्र. 728)
|list20=
|type="()"}
|list20style=
+[[बसीन की सन्धि]]
|below=
-[[सालबाई की सन्धि]]
|belowstyle=
-[[बड़गाँव की सन्धि]]
}}<noinclude>[[Category:इतिहास के साँचे]]</noinclude>
-[[पूना की सन्धि]]
||'बसई की सन्धि' अथवा 'बसीन की सन्धि' [[31 दिसम्बर]], 1802 में [[भारत]] में [[पूना]] के [[मराठा]] [[पेशवा]] [[बाजीराव द्वितीय]] और [[अंग्रेज़|अंग्रेज़ों]] के मध्य हुई थी। [[अक्टूबर]], 1802 में होल्कर ने सिंधिया और पेशवा को पराजित किया तथा धर्मभाई को पूना की गद्दी पर बैठाया। [[बाजीराव द्वितीय]] भागकर [[बसई]] चला गया और अंग्रेज़ों से मदद की गुहार की। [[बसई की सन्धि]] के तहत पेशवा अंग्रेज़ों की सेना की छह बटालियनों का ख़र्च वहन करने को राज़ी हुआ, जिसका ख़र्च उठाने के लिए एक इलाका प्रत्यर्पित किया गया।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[बसीन की सन्धि]]
 
{[[पुलकेशिन द्वितीय]] की 'एहोल प्रशस्ति' का लेखक कौन था?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 335, प्र. 336)
|type="()"}
-रविवर्मा
-विज्ञानेश्वर
-बिल्हण
+रविकीर्ति
 
{[[मुहम्मद गोरी|सिहाबुद्दीन मुहम्मद गोरी]] ने 1175 में [[भारत]] पर पहला आक्रमण किस राज्य के ख़िलाफ़ किया?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 338, प्र. 406)
|type="()"}
+[[मुल्तान]] एवं उच्छ
-[[पंजाब]]
-[[गुजरात]]
-[[उज्जैन]]
||[[चित्र:Tomb-Of-Sakhi-Sultan-Multan.jpg|right|100px|सखी सुल्तान का मक़बरा, मुल्तान]]'मुल्तान' अथवा 'मुलतान' आधुनिक पश्चिमी [[पाकिस्तान]] में [[चिनाब नदी]] के तट पर स्थित पश्चिमी पंजाब का एक महत्त्वपूर्ण प्राचीन नगर है। यह [[सिन्ध]] से [[पंजाब]] जाने वाले राजमार्ग पर स्थित है। सैनिक दृष्टि से भी इसकी स्थिति अत्यंत महत्त्वपूर्ण है। 1175 ई. में [[मुहम्मद ग़ोरी]] का पहला आक्रमण मुल्तान पर हुआ था। इस पर उस समय 'करमाथी' लोग शासन करते थे। मुहम्मद ग़ोरी ने नगर पर अधिकार कर उसे अपने सूबेदार के सुपुर्द कर दिया था।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[मुल्तान]]
 
{प्रारम्भिक [[तुर्क]] या आदि तुर्क शासकों में किसे उसकी उदारता के कारण 'लाखबख्श' कहा गया?(यूनीक सा.ज्ञा., पृ. 340, प्र. 431)
|type="()"}
-[[इल्तुतमिश]]
+[[कुतुबुद्दीन ऐबक]]
-[[बलबन]]
-[[रज़िया सुल्तान]]
||[[चित्र:Tomb-Of-Qutb-Ud-Din-Aibak.jpg|right|120px|ऐबक का मक़बरा, लाहौर]]'कुतुबुद्दीन ऐबक' (1206-1210 ई.) तुर्क जनजाति का व्यक्ति था। 'ऐबक' एक तुर्की शब्द है, जिसका अर्थ होता है- "चन्द्रमा का देवता|" [[कुतुबुद्दीन ऐबक]] का जन्म तुर्किस्तान में हुआ था। ऐबक को अपनी उदारता एवं दानी प्रवृति के कारण 'लालबख्श' अर्थात 'लाखों का दानी' कहा गया है। इतिहासकार [[मिनहाजुद्दीन सिराज|मिनहाज]] ने उसकी दानशीलता के कारण ही उसे 'हातिम द्वितीय' की संज्ञा दी हैं। [[फ़रिश्ता (यात्री)]] के अनुसार उस समय केवल किसी दानशील व्यक्ति को ही ऐबक की उपाधि दी जाती थी।{{point}}अधिक जानकारी के लिए देखें:-[[कुतुबुद्दीन ऐबक]]
</quiz>
|}
|}
 
__NOTOC__

07:28, 26 मई 2017 के समय का अवतरण