"सदस्य:रविन्द्र प्रसाद/3": अवतरणों में अंतर

भारत डिस्कवरी प्रस्तुति
यहाँ जाएँ:नेविगेशन, खोजें
No edit summary
No edit summary
 
(3 सदस्यों द्वारा किए गए बीच के 341 अवतरण नहीं दर्शाए गए)
पंक्ति 1: पंक्ति 1:
==कला-संस्कृति और धर्म सामान्य ज्ञान==
{{Navbox
{| class="bharattable-green" width="100%"
|name=औपनिवेशिक काल
|-
|title =[[:Category:औपनिवेशिक काल|औपनिवेशिक (उपनिवेश) काल]] (1760-1947 ई.)
| valign="top"|
|titlestyle =background:#cbded4;
{| width="100%"
|groupstyle =background:#e3e6d4;
|
|liststyle =padding-left:5px; padding-right:5px; background:#f0f0f0; text-align:left
<quiz display=simple>
|listpadding=0.5em 0em;
{धर्मशास्त्रों में [[वैशाख माह|वैशाख]] ([[अप्रैल]]-[[मई]]) माह में कौन-से धार्मिक अनुष्ठान तथा पवित्र समझी जाने वाली प्रतिज्ञा की अत्यधिक सराहना की गई है?(हि..प्र.,पृ.सं-99)
|image=  
|type="()"}
|imagestyle=background:#f1f0f0;
-गरीबों को भिक्षा देना।
|imageleft =
+ब्रह्म मुहूर्त में पवित्र नदियों में [[स्नान]]
|imageleftstyle=
-विद्वान [[ब्राह्मण|ब्राह्मणों]] को कम्बल देना।
|style =background:white
-मन्नत पूर्ण होने पर छोटे-छोटे मंदिर बनवाना।
|basestyle=  
 
|navbar=
{किस [[संस्कार]] में बच्चे को 'द्विज' का नाम दिया जाता है?(हि..प्र.,पृ.सं-12)
|above=
|type="()"}
|abovestyle=
-[[नामकरण संस्कार|नामकरण]]
|state=<includeonly>uncollapsed</includeonly>
-[[चूड़ाकरण संस्कार|चूड़ाकर्म]]
|oddstyle=
+[[उपनयन संस्कार|उपनयन]]
|evenstyle=
-[[विवाह]]
|group1 =व्यक्तित्व
 
|group1style=  
{विभिन्न [[गृह्यसूत्र|गृह्यसूत्रों]] के अनुसार किस प्रकार के [[विवाह]] में लड़की का [[पिता]] [[यज्ञ]] में दक्षिणा के रूप में अपनी बेटी [[पुरोहित]] को सौंप देता है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-14)
|list1 =[[अकबर ख़ाँ]] '''·''' [[अकबर हैदरी]] '''·''' [[अज़ीमुल्लाह ख़ाँ]] '''·''' [[अजीमुद्दौला]] '''·''' [[अनवरुद्दीन]] '''·''' [[आलमशाह द्वितीय]] '''·''' [[डूप्ले]] '''·''' [[दलीप सिंह]] '''·''' [[दौलतराव शिन्दे]] '''·''' [[बख़्त ख़ाँ]] '''·''' [[बाई अमन]] '''·''' [[महादजी शिन्दे]] '''·''' [[रणजीत सिंह]] '''·''' [[ला बोर्दने]] '''·''' [[शाह शुजा दुर्रानी]] '''·''' [[शेरअली]] '''·''' [[सिराजुद्दौला]] '''·''' [[मारकुइस डि बुसी]] '''·''' [[मार्टीमेर डुरंड]] '''·''' [[काउंत डी एक]] '''·''' [[गंगागोविंद सिंह]] '''·''' [[सर डेविड आक्टरलोनी]] '''·''' [[सर चार्ल्स मैटकाफ]] '''·''' [[सर सैम्युअल आकमटी]] '''·''' [[आदम जाम]] '''·''' [[गोडर्ड कर्नल]]  '''·''' [[उमदुतुल उमरा]] '''·''' [[सर जॉन कीन]] '''·''' [[गंगाधर राव]] '''·''' [[चेतसिंह]] '''·''' [[आसफ़उद्दौला]] '''·''' [[महारानी एलिजाबेथ प्रथम]] '''·''' [[विलियम विलसन हन्टर]] '''·''' [[लालमोहन घोष]] '''·''' [[हबीबुल्ला ख़ाँ अमीर|हबीबुल्ला ख़ाँ]] '''·''' [[राम सिंह]] '''·''' [[बालक सिंह]] '''·''' [[आग़ा ख़ाँ]] '''·''' [[श्रीराम वाजपेयी]] '''·'''  [[एलिजा इम्पी]] '''·''' [[जोसेफ़ बैपटिस्टा]] '''·''' [[विलियम नॉट]] '''·''' [[विलियम फ़्रेज़र]] '''·''' [[ज़िन्दाँ रानी]] '''·''' [[नंदकुमार]] '''·''' [[मिर्ज़ा इस्माइल]] '''·''' [[तुकोजी राव होल्कर द्वितीय]] '''·''' [[शिताबराय]] '''·''' [[ए. . ह्यूम|ह्यूम, ए. .]] '''·''' [[अमीचन्द]] '''·''' [[मेजर विनसेण्ट आयर]] '''·''' [[अलेक्जण्डर बर्न्स]] '''·''' [[जेम्स आउटरम]] '''·''' [[अयूब ख़ाँ (जनरल)]] '''·''' [[अयूब ख़ाँ (शेरअली पुत्र)]] '''·''' [[चंदा साहब]] '''·''' [[इब्राहीम ख़ाँ गार्दी]] '''·''' [[मंसूर अली ख़ाँ]] '''·''' [[लालसिंह]] '''·''' [[टीपू सुल्तान]] '''·''' [[अब्दुर्रहमान]] '''·''' [[अमर सिंह थापा]] '''·''' [[जगत सेठ]] '''·''' [[यशवंत राव होल्कर]] '''·''' [[मीर क़ासिम]] '''·''' [[मीर ज़ाफ़र]] '''·''' [[मैक्स मूलर]] '''·''' [[अजीम उल्लाह ख़ाँ]] '''·''' [[डंकन जोनाथन]] '''·''' [[एडवर्ड सप्तम]] '''·''' [[मुन्नी बेगम]] '''·''' [[तुकोजी राव होल्कर तृतीय]] '''·''' [[शेरसिंह (छत्तरसिंह पुत्र)]] '''·''' [[फ़ैजुल्ला ख़ाँ]] '''·''' [[जगत नारायण मुल्ला]] '''·''' [[सर हारकोर्ट बटलर]] '''·''' [[रेवरेण्ड हेनरी मार्टिन]] '''·''' [[अली मर्दान रुहेला]] '''·''' [[मीरन]] '''·''' [[एलिस विलियम]] '''·''' [[एलफ़िन्स्टन जॉन बैरन]] '''·''' [[एलफ़िन्स्टन माउण्ट स्टुअर्ट]] '''·''' [[इण्डियन नेशनल कान्फ़्रेंस]] '''·''' [[कर्नल फ़ेरे]] '''·''' [[कर्नल फ़ोर्ड]] '''·''' [[दुर्लभराय]] '''·''' [[चार्ल्स जेम्स फ़ाक्स]] '''·''' [[सआदत अली]] '''·''' [[स्वराज पार्टी]] '''·''' [[तेजा सिंह]] '''·''' [[ह्यूम, ए. ओ.|ए..ह्यूम]] '''·''' [[बन्धुल]] '''·''' [[विलियम होजेज़]] '''·''' [[बुकानन, फ़्राँसिस|बुकानन]] '''·''' [[जार्ज अब्राहम ग्रियर्सन]] '''·''' [[जॉन गिलक्राइस्ट]] '''·''' [[सर रॉबर्ट बारकर]] '''·''' [[रिचर्ड बेबर]] '''·''' [[हेनरी लुई विवियन देरोजियो]] '''·''' [[बेंजामिन डिसरायली]] '''·''' [[सर चार्ल्स जेम्स नेपियर]] '''·''' [[अलेक्ज़ेण्डर डफ़]] '''·''' [[जनरल अलार]] '''·''' [[लेडी हैरियट जार्जियाना]] '''·''' [[ब्रिगेडियर जनरल जॉन निकोल्सन]] '''·''' [[जनरल सर आर्थर पावर पामर]] '''·''' [[डेविड आक्टरलोनी]] '''·''' [[फ़ोर्थ]] '''·''' [[जनरल पेरों]] '''·''' [[जेम्स फ़ोर्बेस]] '''·''' [[सर फ़िलिप फ़्राँसिस]] '''·''' [[बैमफ़ील्ड फ़ुलर]] '''·''' [[विलियम फ़ुलार्टन]] '''·''' [[शेरसिंह (रणजीत सिंह पुत्र)]] '''·''' [[हरि सिंह नलवा]] '''·''' [[हिंगोली]] '''·''' [[सीरिल रैडक्लिफ़]] '''·''' [[गाज़ीउद्दीन इमामुलमुल्क]] '''·''' [[ब्रिगेडियर नील जेम्स]] '''·''' [[विक्टर जैकोमाण्ट]]
|type="()"}
|list1style=
-ब्राह्म
|group2 =युद्ध
-प्राजापत्य
|group2style=
-आर्ष
|list2 =[[गोरखा युद्ध]] '''·''' [[बक्सर का युद्ध]]  '''·''' [[बर्मी युद्ध]] '''·''' [[सिपाही क्रांति 1857]]  '''·''' [[पोर्टो नोवो युद्ध]]  '''·''' [[दीग की लड़ाई]]  '''·''' [[असाई की लड़ाई]] '''·''' [[आष्टी की लड़ाई]] '''·''' [[कर्नाटक युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध प्रथम]] '''·''' [[वाडीवाश का युद्ध]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध द्वितीय]] '''·''' [[आंग्ल-अफ़ग़ान युद्ध तृतीय]]  '''·''' [[दोनाबू का युद्ध]] '''·''' [[ऑस्ट्रिया के उत्तराधिकार का युद्ध]]  '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध]] '''·''' [[आम्बूर की लड़ाई]] '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-मराठा युद्ध द्वितीय]] '''·'''  [[आंग्ल-मराठा युद्ध तृतीय]] '''·''' [[अलीवाल की लड़ाई]] '''·''' [[प्लासी युद्ध]] '''·''' [[बेदारा की लड़ाई]] '''·''' [[फ़िरोज़शाह का युद्ध]] '''·''' [[मियानी का युद्ध]]  '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध प्रथम]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध द्वितीय]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध तृतीय]] '''·''' [[आंग्ल-बर्मा युद्ध]] '''·'''
+दैव
|group3=सन्धियाँ
 
|group3style=
{[[श्रीमद्भगवद गीता]] के 18 अध्यायों का महत्त्व कहाँ वर्णित है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-84)
|list3=[[अलीनगर की संधि]] '''·''' [[इलाहाबाद की सन्धि]] '''·''' [[बसई की सन्धि]] '''·''' [[सालबाई की सन्धि]] '''·''' [[सुर्जी अर्जुनगाँव की सन्धि]] '''·''' [[गंडमक की संधि]] '''·''' [[सुगौली सन्धि]] '''·''' [[बड़गाँव समझौता]] '''·''' [[सूरत की सन्धि]] '''·''' [[देवगाँव की संधि]] '''·''' [[शिमला सम्मेलन]] '''·''' [[पूना समझौता]] '''·''' [[त्रिपक्षीय सन्धि]]
|type="()"}
|list3style=
+[[पद्मपुराण]]
|group4=विद्रोह तथा आंदोलन
-[[स्कंदपुराण]]
|group4style=
-[[विष्णुपुराण]]
|list4=[[तेलंगाना किसान आन्दोलन]] '''·''' [[श्वेत विद्रोह]] '''·''' [[व्यक्तिगत सत्याग्रह]] '''·''' [[वरसाड आन्दोलन]] '''·''' [[ताना भगत आन्दोलन]] '''·''' [[आत्मसम्मान आन्दोलन]] '''·''' [[पारसी सुधार आन्दोलन]] '''·''' [[भोमर का भील आन्दोलन]] '''·''' [[यंग बंगाल आन्दोलन]] '''·''' [[गुरुवायूर सत्याग्रह]] '''·''' [[वायकोम सत्याग्रह]] '''·''' [[बिजोलिया किसान आन्दोलन]] '''·''' [[होमरूल लीग आन्दोलन]] '''·''' [[दक्कन विद्रोह]] '''·''' [[प्रथम स्वतन्त्रता संग्राम]] '''·''' [[नौसेना विद्रोह]] '''·''' [[चम्पारन सत्याग्रह]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (प्रथम चरण)]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (द्वितीय चरण)]] '''·''' [[भारतीय राष्ट्रीय आन्दोलन (तृतीय चरण)]] '''·''' [[किसान आन्दोलन]] '''·''' [[एका आन्दोलन]] '''·''' [[नील आन्दोलन]] '''·''' [[पाबना विद्रोह]] '''·''' [[श्रमिक आन्दोलन]] '''·''' [[ग़दर आन्दोलन]] '''·''' [[अलीगढ़ आन्दोलन]] '''·''' [[देवबन्द स्कूल]] '''·''' [[सिक्ख सुधार आन्दोलन]]
-[[वायुपुराण]]
|list4style=
 
|group5=अन्य
{निम्न में से किस [[देवता]] ने [[चाँदी]] के [[शिवलिंग]] की [[पूजा]] की थी?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-85)
|group5style=
|type="()"}
|list5 =[[बोर्ड ऑफ़ रेवेन्यू]] '''·''' [[भारतीय प्रशासनिक सेवा]] '''·''' [[मालगुज़ारी]] '''·''' [[स्थाई बन्दोबस्त]] '''·''' [[सीमा आयोग]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन‎‎]] '''·''' [[अनुशीलन समिति]] '''·''' [[अव्यवस्थित प्रांत]] '''·''' [[अवध की बेगमें]] '''·''' [[सत्यशोधक समाज]] '''·''' [[डच ईस्ट इण्डिया कम्पनी]] '''·''' [[नेहरू समिति]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन तृतीय]] '''·''' [[हिन्दू महासभा]] '''·''' [[जस्टिस पार्टी]] '''·''' [[इस्तमरारी बन्दोबस्त]] '''·''' [[वर्धा शिक्षा आयोग]] '''·''' [[थीवा]] '''·''' [[माउन्टबेटन योजना]] '''·''' [[अदालत]] '''·''' [[सदर निजामत अदालत]] '''·''' [[सदर दीवानी अदालत]]  '''·''' [[कामागाटामारू प्रकरण]]  '''·''' [[मुजफ़्फ़रपुर बमकांड]] '''·''' [[भारतीय क़ानून कमीशन]] '''·''' [[क्रिप्स प्रस्ताव]] '''·''' [[मांटेग्यू घोषणा]] '''·''' [[सार्जेण्ट योजना]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन द्वितीय]] '''·''' [[बंग भंग]] '''·''' [[सेंट्रल असेम्बली बमकांड]] '''·''' [[गोलमेज़ सम्मेलन प्रथम|प्रथम गोलमेज़ सम्मेलन]] '''·''' [[शिशु हत्या उन्मूलन]] '''·''' [[अवध काश्तकारी क़ानून]] '''·''' [[उत्तर प्रदेश किसान सभा]] '''·''' [[अवध किसान सभा]] '''·''' [[नेहरू रिपोर्ट]] '''·''' [[हन्टर समिति]] '''·''' [[इण्डियन एसोसिएशन]] '''·''' [[वर्नाक्यूलर प्रेस एक्ट]] '''·''' [[वुड घोषणा पत्र]] '''·''' [[नरेन्द्र मण्डल]] '''·''' [[पिट एक्ट]] '''·''' [[राजस्थान सेवा संघ]] '''·''' [[हार्टोग समिति]] '''·''' [[बंगाल विभाजन]] '''·''' [[नेटाल भारतीय कांग्रेस]] '''·''' [[अगस्त प्रस्ताव]] '''·''' [[सैडलर आयोग]] '''·''' [[काकोरी काण्ड]] '''·''' [[साम्प्रदायिक निर्णय]] '''·''' [[कैबिनेट मिशन]] '''·''' [[ईस्ट इण्डिया कम्पनी]] '''·''' [[द्वैध शासन पद्धति]] '''·''' [[वेवेल योजना]] '''·''' [[रॉलेट एक्ट]] '''·''' [[जिन्ना के चौदह सूत्र]] '''·''' [[हन्टर शिक्षा आयोग]] '''·''' [[द्वैध शासन (बंगाल)]] '''·''' [[क्रिप्स मिशन]] '''·''' [[आज़ाद हिन्द फ़ौज]] '''·''' [[आधुनिक भारत का इतिहास]] '''·''' [[भारतीय ज़मींदारी प्रथा]] '''·''' [[साइमन कमीशन]] '''·''' [[महालवाड़ी व्यवस्था]] '''·''' [[रेवरेण्ड अलेक्ज़ेण्डर डफ़]] '''·''' [[इम्पीरियल लेजिस्लेटिव कौंसिल]] '''·''' [[फ़ोर्ट सेण्ट डेविड]] '''·''' [[फ़ारवर्ड ब्लॉक]] '''·''' [[बंगाल की दीवानी]] '''·''' [[बटलर समिति रिपोर्ट]] '''·''' [[इण्डियन कौंसिल एक्ट]] '''·''' [[भारत सरकार अधिनियम- 1858|भारत सरकार अधिनियम (1858)]] '''·''' [[भारतीय परिषद अधिनियम- 1861|भारतीय परिषद अधिनियम (1861)]] '''·''' [[भारतीय परिषद अधिनियम- 1892|भारतीय परिषद अधिनियम (1892)]] '''·''' [[भारत सरकार अधिनियम- 1919|भारत सरकार अधिनियम (1919)]] '''·''' [[कॉर्नवॉलिस कोड]] '''·''' [[श्रमिक संघ]] '''·''' [[ईस्ट इण्डिया कॉलेज हैलीबरी]] '''·''' [[बोर्ड ऑफ़ कन्ट्रोल]] '''·''' [[इल्बर्ट बिल]] '''·''' [[पामर एण्ड कम्पनी काण्ड]] '''·''' [[उत्तर पश्चिमी सीमा प्रदेश]] '''·''' [[कांसीजोड़ा कांड]] '''·''' [[कामलंका]] '''·''' [[कर्मरंग]] '''·''' [[दस्तक]]  '''·''' [[10 मई 1857]] '''·''' [[प्रथम स्वतन्त्रता संग्राम की मुख्य घटनाएँ]]
-[[इंद्र]]
|list5style=
-[[यम]]
|group6=
+[[कुबेर]]
|group6style=
-[[वायु देव|वायु]]
|list6=
 
|list6style=
{समुद्र मंथन के परिणामस्वरूप निकलने वाले हलाहल विष को सबसे पहले किसने देखा था?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-85)
|group7=
|type="()"}
|group7style=
+नारद मुनि
|list7=
-देवरज इंद्र
|list7style=
-वासुकि नाग
|group8=
-असुर बलि
|group8style=
 
|list8=
{[[अशोक अष्टमी]] अर्थात [[चैत्र मास]] के [[शुक्ल पक्ष]] के आठवें दिन कौन-सी नदी अत्यधिक पवित्र तथा शुभ मानी जाती है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-98)
|list8style=
|type="()"}
|group9=
-[[गंगा नदी|गंगा]]
|group9style=
-[[यमुना नदी|यमुना]]
|list9=
+[[ब्रह्मपुत्र नदी|ब्रह्मपुत्र]]
|list9style=
-[[कावेरी नदी|कावेरी]]
|group10=
 
|group10style=
{[[ऋग्वेद]] के सूर्यसूक्त (10.85) में [[सूर्य देव|सूर्य]] और [[सोम देव|सोम]] के [[विवाह]] का व्यापक वर्णन किया गया है। यह किस प्रकार के विवाह का उदाहरण है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-14)
|list10 =
|type="()"}
|list10style=
+ब्राह्म
|group11=
-प्राजापत्य
|group11style=
-आर्ष
|list11=
-गंधर्व
|list11style=
 
|group12=
{निम्नलिखित में से कौन-सा प्रतिलोम विवाह का उदाहरण है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-15)
|group12style=
|type="()"}
|list12=
-[[ब्राह्मण]] लड़का और [[क्षत्रिय]] लड़की
|list12style=
+[[शूद्र]] लड़का और [[क्षत्रिय]] लड़की
|group13=
-[[क्षत्रिय]] लड़का और [[वैश्य]] लड़की
|group13style=
-[[वैश्य]] लड़का और [[शूद्र]] लड़की
|list13=
 
|list13style=
{[[विवाह संस्कार]] में कौन-सी रस्म पाणिग्रहण मानी जाती है?(हि.ध.प्र.,पृ.सं-15)
|group14=
|type="()"}
|group14style=
-जब वधु का [[पिता]] विवाह के लिए औपचारिक रूप से सहमत हो जाता है।
|list14=
-वर वधु के घर जाता है तथा वधु को वस्त्र, अँगूठी एवं शीशा भेंट करता है।
|list14style=
+वर द्वारा वधु का दायाँ हाथ अपने दायँ हाथ में लेना।
|group15=
-पत्थर पर चलना।
|group15style=
</quiz>
|list15 =
|}
|list15style=
|}
|group16=
__NOTOC__
|group16style=
|list16=
|list16style=
|group17=
|group17style=
|list17=
|list17style=
|group18=
|group18style=
|list18=
|list18style=
|group19=
|group19style=
|list19=
|list19style=
|group20=
|group20style=
|list20=
|list20style=
|below=
|belowstyle=
}}<noinclude>[[Category:इतिहास के साँचे]]</noinclude>

07:28, 26 मई 2017 के समय का अवतरण